Zasady udzielania pierwszej pomocy

napisał/a: ratownik_0395 2012-12-07 20:41
W tym wątku będą zamieszczane ogólne zasady dotyczące udzielania pierwszej pomocy. Wpisy są podzielone na różne tematy, które dotyczą m.in. materiałów i środków pomocy przedmedycznej, udzielania pierwszej pomocy w urazach, pierwszej pomocy tonącym lub pierwszej pomocy przy użądleniach i ukąszeniach. Więc czas zacząć !

Wprowadzenie

Wiele mówi się na temat zasad udzielania pierwszej pomocy. Ale czym ona właściwie jest ?
Pierwsza Pomoc to proste, natychmiastowe czynności ratownicze wykonywane przez świadków i/lub uczestników nagłego wypadku przed przybyciem fachowej pomocy medycznej.

Ogólne zasady postępowania na miejscu nagłego wypadku:
1. Ocena sytuacji
2. Ocena bezpieczeństwa
3. Pierwsza pomoc
4. Dalsza opieka nad poszkodowanym
5. Przekazanie informacji o poszkodowanym

Oceniając sytuację, każdy udzielający musi odpowiedzieć sobie na pytanie Co się stało ?, Jakie są okoliczności wypadku ?, Komu trzeba udzielić pomocy w pierwszej kolejności i ile jest ofiar ?, Czy zagrożone jest bezpośrednio czyjeś życie ?.

Podstawowe czynności pierwszej pomocy:
1. Szybkie badanie poszkodowanego - ocena podstawowych funkcji życiowych
a) ocenić przytomność - zadać pytanie, lekko potrząsnąć. Gdy poszkodowany przytomny odpowie lub da znak np. grymas bólu
b) ocenić czy ofiara oddycha - pochylić się lekko nad poszkodowanym, sprawdzić czy klatka piersiowa się unosi, wsłuchać się czy
oddechy są słyszalne, lub przyłożyć ekran telefonu do ust chorego - oddech spowoduje zaparowanie ekranu
c) ocenić czy drogi oddechowe są drożne - odchylić żuchwę lekko ku dołowi, a drugą rękę przyłożyć do czoła i głowę lekko
odchylić ku tyłowi i wzrokowo sprawdzić stan jamy ustnej. Gdy pacjent przytomny można zapytać o protezy zębowe.
2. Wezwanie pomocy specjalistycznej
3. Likwidacja bezpośredniego zagrożenia życia
4. Badanie poszkodowanego dokładne
5. Ułożenie w pozycji bezpiecznej (w przypadku stwierdzenia, że ofiara nie oddycha należy podjąć resuscytację - opisywana będzie
w dalszych etapach.

Najważniejsze informacje przy wzywaniu służb ratunkowych
1. Nigdy nie odkładaj słuchawki jako pierwszy - dyspozytor może mieć dodatkowe pytania
2. Należy podać w miarę dokładny opis miejsca zdarzenia
3. Podać swoje dane osobowe
4. Ocenić wstępnie stan poszkodowanego i podać to, co widzimy np. jedna osoba nieprzytomna, jedna nie oddycha, trzecia ułożona w pozycji bezpiecznej.
5. O każdej zmianie informować dyspozytora
6. Wykoujemy polecenia, które wydaje dyspozytor

Wypadek samochodowy

Pamiętajmy, że podczas wypadku nie wolno wyciągać osób rannych z samochodu, ponieważ u każdego takiego uczestnika należy pdejrzewać uszkodzenie kręgosłupa. Gdy zaistnieje niebezpieczeństwo np. wyciek paliwa, samozapłon należy zastosować tzw. chwyt Rauteka, który polega na ujęciu poszkodowanego obiema rękami pod pachy i delikatnym, ale stanowczym ruchem wyciągnięciu z samochodu - druga osoba podtrzymuje nogi poszkodowanego, jeśli mamy kogoś do pomocy.

Kolejny temat: Materiały i środki pomocy przedmedycznej.
napisał/a: ratownik_0395 2012-12-09 14:09
Materiały i środki pomocy przedmedycznej

Udzielając pomocy przedmedycznej na miejscu nagłego wypadku, najlepiej korzystać z materiałów opatrunkowych znajdujących się w apteczce pierwszej pomocy. Prawidłowo wyposażone apteczki powinny być w każdym domu, miejscu pracy, samochodzie, a także stanowić niezbędny bagaż podczas wycieczek klasowych lub wypraw w góry.

Skład prawidłowego, podstawowego wyposażenia apteczki pierwszej pomocy

* rękawiczki jednorazowe - minimum jedna para
* maseczka do sztucznego oddychania (jednorazowa,trwała, łatwa w użyciu)
* nożyczki
* koc termoizolacyjny
* chusta trójkątna płócienna
* chusta trójkątna fizelinowa
* opaska podtrzymująca dziana (szerokość 15 cm)
* opaska podtrzymująca dziana (szerokość 10 cm)
* opaska elastyczna (szerokość 10 cm)
* gaza opatrunkowa, jałowa (1x1 m)
* gaziki opatrunkowe jałowe (9x9 cm i 5x5 cm)
* opatrunki przylepcowe (plastry)

Apteczkę pierwszej pomocy można także uzupełnić o specjalny opatrunek, tzw. CODOFIX. Jest to elastyczna siatka opatrunkowa, umożliwiająca podtrzymywanie opatrunków w trudno dostępnych i niewygodnych miejscach.
Inne, nieobowiązkowe wyposażenie apteczki pierwszej pomocy to: latarka, pęseta, notes, ołówek.

Co nie powinno znaleźć się w apteczce pierwszej pomocy ?

a) leki - przechowywane w niewłaściwych warunkach (zbyt wysoka lub zbyt niska temperatura, wilgoć, duże nasłonecznienie) zmieniają swoje właściwości, a niektóre substancje ulegają rozkładowi. Tak podane leki mogą zaszkodzić, zamiast pomóc. Poza tym nie należy podawać na własną rękę leków osobie poszkodowanej (leki mogą np maskować objawy choroby, przez co zostanie ona nie rozpoznana)
b) płyny dezynfekujące - pojemniki zawierające płyny np. wodę utlenioną, jodynę mogą być nieszczelne. Wydostanie się płynu spowoduje zalanie całej zawartości apteczki. Dodatkowo polewanie ran wodą utlenioną na miejscu wypadku jest nie wskazane, ponieważ tracimy czas na udzielenie potrzebnej pomocy.
c) wata opatrunkowa - nigdy na ranę nie należy nakładać waty opatrunkowej. Jej włókna są trudne w usunięciu z rany. Pozostałości mogą powodować ropne zakażenie rany, przez co stanie się ona trudno gojąca.

Kolejny temat: Utrata przytomności i pierwsza pomoc przy utracie przytomności.
napisał/a: ratownik_0395 2012-12-14 17:29
Utrata przytomności i pierwsza pomoc przy utracie przytomności

Utrata przytomności jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia człowieka. Jedną z najczęstszych przyczyn utraty przytomności jest niedrożność dróg oddechowych, która może doprowadzić do ostrej niewydolności oddechowej, a następnie ostrej niewydolności krążenia. W następstwie tych zaburzeń może dojść do nagłego zatrzymania krążenia w mechanizmie zatrzymania akcji serca.

Utrata przytomności to następstwo przerwania prawidłowej czynności mózgu człowieka.

OGÓLNE ZASADY POSTĘPOWANIA Z NIEPRZYTOMNYM POSZKODOWANYM

1. Ocena sytuacji
2. Ocena bezpieczeństwa własnego i poszkodowanego
3. Sprawdzenie, czy poszkodowany jest przytomny (pytania do poszkodowanego, potrząśnięcie za ramię)
4. Sprawdzenie, czy poszkodowany oddycha (patrz poprzednie wpisy)
5. Udrożnienie jego dróg oddechowych
6. Zbadanie poszkodowanego (ewentualne złamania, rany, urazy, krwotoki)
7. Opatrzenie stwierdzonych obrażeń
8. Ułożenie poszkodowanego w pozycji bezpiecznej
9. Wezwanie służb ratunkowych

NIEDROŻNOŚĆ DRÓG ODDECHOWYCH

Przyczyny niedrożności dróg oddechowych:
* ciała obce: resztki pokarmowe, protezy zębowe, orzechy, klocki u dzieci itp.
* urazy głowy
* ukąszenia przez owady błonkoskrzydłe
* alergie pokarmowa lub polekowa
* oparzenia
* choroby np. astma oskrzelowa

Bezprzyrządowe udrożnienie dróg oddechowych (poprzez odgięcie głowy i uniesienie żuchwy)

* klęknij obok głowy poszkodowanego
* półóż jedną rękę na czole poszkodowanego i delikatnie odegnij jego głowę do tyłu, pozostaw wolny kciuk i palec wskazujący w celu zatkania nimi nosa poszkodowanego wtdy, gdy będziesz musiał wykonać oddechy ratunkowe
* końce palców drugiej ręki umieść na żuchwie poszkodowanego, a następnie unieś ją w celu udrożnienia dróg oddechowych

Jeśli podejrzewasz, że poszkodowany ma obrażenia kręgosłupa (ofiara skoku do wody, upadku z wysokości, urazu głowy lub szyi itp.) musisz podczas udzielania pierwszej pomocy utrzymywać głowę, szyję, klatkę piersiową i okolicę lędźwiową w pozycji neutralnej.

Pozycja bezpieczna

Drogi oddechowe osoby nieprzytomnej, oddychającej spontanicznie, leżącej na plecach są zagrożone zatkaniem przez język lub wskutek wciągnięcia śluzu i wymiocin. Ułożenie w pozycji bezpiecznej zapobiega takim sytuacjom i pozwala na swobodny wypływ płynnej treści z ust. Aby ułożyć poszkodowanego w pozycji bezpiecznej:
1. Zdejmij poszkodowanemu okulary i wyjmij duże przedmioty z jego kieszeni.
2. Klęknij obok niego i sprawdź, czy obie jego kończyny dolne są wyprostowane
3. Ułóż - znajdującą się bliżej Ciebie - kończynę górną ofiary pod kątem prostym w stosunku do jego tułowia, zgiętą w stawie łokciowym, tak aby dłoń poszkodowanego była zwrócona ku górze.
4. Drugą kończynę górną poszkodowanego połóż w poprzek jego klatki piersiowej, a grzbiet ręki tej kończyny przyłóż do znajdującego się bliżej Ciebie policzka ofiary.
5. Chwyć drugą ręką kończynę dolną - położoną dalej od ciebie - poszkodowanego tuż nad kolanem i podciągnij ją do góry, nie odrywając stopy od podłoża.
6. Trzymając ręke poszkodowanego przyciśniętą do jego policzka, pociągnij za dalszą nogę tak, by odwrócić go w swoim kierunku.
7. Kończynę dolną poszkodowanego znajdującą się na górze ułóż tak, by była zgięta pod kątem prostym w stawie biodrowym i kolanowym.
8. Odchyl głowę poszkodowanego, aby zapewnić drożność dróg oddechowych.
9. Sprawdź, czy poszkodowany regularnie oddycha.
10. Jeżeli poszkodowany musi być ułożony dłużej niż 30 minut w pozycji bezpiecznej, zmień mu bok, aby odciążyć rękę pod tułowiem.

Rysunek pozycji bezpiecznej w załączniku prezentowanym poniżej.

Pierwsza pomocy przy omdleniu

Przyczyną omdlenia może być stres, głód, wyczerpani, strach, ból, silne zdenerwowanie, przeżycia emocjonalne itp.
Objawy omdlenia: chory ma uczucie nagłego osłąbienia, blednie, jego tętno ulega zwolnieniu, może się przewrócić na podłogę lub upaść.
Pierwsza pomoc polega na:
- podtrzymaniu upadającego
- ułożenie poszkodowanego w pozycji na twardym podłożu
- zapewnieniu dostępu do świeżego powietrza
- rozluźnienie odzieży
- uniesieniu jego kończyn dolnych ponad poziom serca (zwiększa dopływ krwi do mózgu)

Jeśli poszkodowany nie odzyskuje pełnej świadomości po ok. 3 minutach należy ułożyć go w pozycji bezpiecznej, wezwać pomoc specjalistyczną i kontrolować podstawowe funkcje życiowe (oddech, tętno itp.)

Kolejny temat: Pierwsza pomoc w hiperglikemii, hipoglikemi, padaczce, zawale serca i ataku astmy oskrzelowej.
napisał/a: ratownik_0395 2012-12-19 16:42
Pierwsza pomoc w hiperglikemii, hipoglikemii, padaczce, zawale serca, wstrząsie, udarze mózgu i astmie oskrzelowej

HIPERGLIKEMIA

Hiperglikemia (przecukrzenie) to zwiększony poziom glukozy we krwi. Do przyczyn hiperglikemii należy zaliczyć:
- obifty posiłek (zbyt bogaty w węglowodany)
- niedostateczna dawka insuliny (niewykonana iniekcja insuliny, zbyt mała dawka, niewłaściwa insulina)
- fizyczny lub emocjonalny stres
- mniejszy niż zwykle wysiłek fizyczny
- choroba (gorączka)

Objawem (charakterystycznym) dla śpiączki cukrzycowej (hipoglikemicznej) jest wyczuwalny zapach acetonu z ust poszkodowanego.

Pierwsza pomoc w hiperglikemii:
Jeżeli chory jest przytomny, powinien otrzymać odpowiednią dawkę insuliny (cukrzycy zazwyczaj mają przy sobie odpowiednie dawki insuliny). Jeżeli chory jest nieprzytomny:
- ułożyć go w pozycji bezpiecznej
- wezwać pomoc specjalistyczną
- zabezpieczyć chorego przed wpływem warunków atmosferycznych
- regularnie kontrolować jego funkcje życiowe

HIPOGLIKEMIA

Hipoglikemia (niedocukrzenie) to obniżenie się poziomu glukozy we krwi pod wpływem nadmiernej ilości insuliny w organizmie człowieka. Przyczyny hipoglikemii:
- pobranie zbyt dużej dawki insuliny
- błędy dietetyczne (niezjedzenie jednego lub więcej posiłków)
- nieregulane przyjmowanie zaleconych dawek doustnych leków hipoglikemizujących
- nieodpowiednia dawka leków doustnych
- spożycie alkoholu
- duży wysiłek fizyczny

Objawy:
- omdlenie, bladość skóry (lepka, zimna, spocona)
- drżenie mięśni i kołatanie serca
- przyspieszone tętno, płytki oddech
- pobudzenie, niepokój
- utrata przytomności

Pierwsza pomoc: Jeżeli chory jest przytomny, należy jak najszybciej podać mu cukier (mocno osłodzoną wodę, słodką herbatę, słodki sok, cukierek). Jeżeli chory jest nieprzytomny, należy postępować w ten sam sposób jak przy hiperglikemii.
W razie wystąpienia objawów sugierujących zatrzymanie akcji serca należy podjąć resuscytację (opisywana w dalszych tematach).

PADACZKA

Padaczka (łac. epilepsia) to przewlekłe zaburzenie pracy mózgu o różnej etiologii, charakteryzujące się przede wszystkim nawracającymi napadami drgawek, którym może towarzyszyć utrata przytomności. Napady występują samoistnie, ale mogą je wyzwolić: alkohol, niektóre leki, stany gorączkowe lub np. migający ekran telewizora (padaczka światłoczuła).

Objawy:
- nagły upadek (czasem towarzyszą krzyki)
- sztywność (naprzemienne rozluźnianie i zaciskanie mięśni szkieletowych)
- drgawki
- ślinotok (czasem pojawia się krew z ust jako efekt przygryzienia wargi lub policzka)
- niekontrolowane oddawanie moczu (czasami)
- utrata przytomności

Pierwsza pomoc w przypadku ataku padaczkowego:
Chorego należy zabezpieczyć przed urazami - przytrzymać sztywno za żuchwę i ewentualnie nogi (jeśli jest druga osoba pomagająca nam). Nigdy nie wolno wkładać poszkodowanemu do ust żadnych przedmiotów. W przypadku zatrzymania akcji serca należy podjąć resuscytację (opisywana w dalszych tematach).

ZAWAŁ MIĘŚNIA SERCOWEGO

Zawał serca to przerwanie dopływu do mięśnia sercowego substancji odżywczych i tlenu spowodowane najczęściej zamknięciem światła naczynia przez zator z krwi, odkładające się blaszki cholesterolu LDL itd.

Objawy zawału serca:
- ból w klatce piersiowej i tępe pobolewania
- pieczenie i ucisk "w dołku"
- krótki oddech
- lepki, perlisty pot
- blada skóra (zasinienie pojawia się na płatkach uszu, opuszkach palcy, wargach)
- drętwienie kończyn
- niepokój, lęk przed śmiercią
- podwyższone tętno
- spadek ciśnienia krwi

Pierwsza pomoc w zawale serca:
Chorego należy usadzić w pozycji półsiedzącej i umożliwić dostęp do świeżego powietrza. Wzywamy pomoc specjalistyczną. Nie wolno podawać żadnych leków. Należy cały czas kontrolować podstawowe funkcje życiowe (oddech, tętno, ciśnienie krwi, przytomność). W przypadku utraty przytomności i ewentualnie zatrzymania krążenia wykonuje resuscytację.

WSTRZĄS

Wstrząs to ogólna reakcja organizmu ze względu na niedokrwienie i niedotlenienie organizmu (narządów i tkanek).

Przyczyny wstrząsu:
- masywny krwotok np. w wyniku urazów wielonarządowych lub krwotoków wewnętrznych
- użądlenie/ukąszenie (reakcja alergiczna tzw. wstrząs anafilaktyczny)
- zatrzymanie oddechu/krążenia
- odwodnienie organizmu
- oparzenia
- urazy
- stres, ból

Objawy wstrząsu:
- niepokój, lęk, splątnie
- agresywność (czasami)
- senność
- przyspieszony oddech
- blada, zimna skóra
- osłabienie
- brak lub osłabienie wydalania moczu

Pierwsza pomoc polega na wezwaniu pomocy specjalistycznej. Poszkodowanego pozostawiamy w pozycji zastanej. Należy zapewnić komfort psychiczny i termoizolację (zabezpieczyć przed panującymi warunkami atmosferycznymi tj. deszcz, śnieg, duże nasłonecznienie). Stale kontrolujemy parametry życiowe tj. ciśnienie, tętno, oddech. W razie zatrzymania akcji serca wykonujemy resuscytację.

UDAR MÓZGU

Udar mózgu to nagłe przerwanie dopływu krwi do mózgu (udar niedokrwienny) lub wylew krwi poza naczynia w obrębie mózgowia (wylew).

Objawy:
- niedowład połowiczy (lewo lub prawostronny)
- porażenie kończyn
- zaburzenia mowy
- zawroty głowy
- opadnięcie kącika usta
- utrata pamięci
- zaburzenia widzenia i równowagi

Przyczyny:
- nagłe przerwanie dopływu krwi do mózgu
- nadciśnienie tętnicze
- intensywny wysiłek fizyczny

Pierwsza pomoc
Chorego należy ułożyć w pozycji z uniesionym lekko tułowiem (zapobiega to obrzękowi mózgu). Głowę układamy lekko na boku (umożliwiamy swobodny wypływ śliny). Należy wezwać pomoc specjalistyczną. Do czasu przyjazdu pogotowia kontrolujemy podstawowe funkcje życiowe. Chorego można okryć folią termoizolacyjną w celu zapewnienia komfortu termicznego.

ASTMA OSKRZELOWA

Astma oskrzelowa to choroba charakteryzująca się silnymi napadami duszności wskutek zwężenia oskrzelików płucnych najczęściej pod wpływem uczulenia na różne substancje.

Objawy:
- nagły, silny suchy, długo trwający kaszel
- świszczący oddech
- brak możliwości "złapania" oddechu
- czasami siność skóry
- utrata przytomności

Przyczyny:
- substancja uczulająca w kontakcie z osobą chorą
- intensywny wysiłek fizyczny
- nieprzyjęcie leków o stałej godzinie lub pominięcie dawki

Pierwsza pomoc:
- choremu należy zapewnić dostęp do świeżego powietrza
- pozwolić choremu przyjąć pozycję, w której jest mu najwygodniej
- wezwanie pomocy specjalistycznej
- kontrola podstawowych funkcji życiowych
- zapewnienie komfortu psychicznego i termoizolacji
- jeśli osoba chora ma przy sobie lek rozszerzający oskrzela należy mu niezwłocznie go podać

Kolejny temat: Podstawowe zabiegu resuscytacyjne u dorosłych
napisał/a: ratownik_0395 2012-12-22 18:58
Podstawowe zabiegu resuscytacyjne u dorosłych

Resuscytacja - przywrócenie za pomocą metod ratunkowych spontanicznego krążenia lub krążenia i oddychania bez świadomości.

Reanimacja - przywrócenie za pomocą metod ratunkowych spontanicznego krążenia i oddychania oraz świadomości.

Nagłe zatrzymanie krążenia (NZK) i oddechu

Wg Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) choroba niedokrwienna serca jest główną przyczyną zgonów na świecie. NZK odpowiada za 60% zgonów u osób dorosłych w przebiegu choroby wieńcowej.
1. Ostre zespoły wieńcowe
a) niestabilna dusznica bolesna
b) zawał mięśnia sercowego
2. Przyczyny niezwiązane z chorobami serca (czynniki wewnętrzne)
a) niedrożność dróg oddechowych
b) choroby tkanki płucnej
c) obrzęk płuc lub odma opłucnowa prężna (zastawkowa)
d) choroby naczyń mózgowych
e) krwawienie z przewodu pokarmowego
f) zator tętnicy płucnej
g) nowotwory złośliwe lub choroby metaboliczne (cukrzyca)
3. Przyczyny niezwiąane z chorobami serca (czynniki zewnętrzne)
a) urazy (głowy,klatki piersiowej)
b) tonięcie, próby samobójcze
c) zatrucia
e) porażenie prądem

PODSTAWOWE ZABIEGI RESUSCYTACYJNE

Podstawowe zabiegu resuscytacyjne (BLS - ang. Basic Life Support) to czynności ratownicze wykonywane na miejscu wypadku, w skład których wchodzą:
- utrzymywanie drożności dróg oddechowych poszkodowanego
- podtrzymywanie jego oddychania
- podtrzymywanie krążenia krwi poszkodowanego
Celem BLS jest podtrzymanie odpowiedniej wentylacji i krążenia krwi poszkodowanego do czasu, gdy do akcji ratunkowej przystąpią fachowe służby. Na BLS składa się:
- wstępna ocena stanu ogólnego poszkodowanego
- udrożnienie dróg oddechowych poszkodowanego
- pośredni masaż serca
- sztuczne oddychanie

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa (CPR - ang. Cardiopulmonary Resuscitation) to zespół czynności ratunkowych okresowo zastępujących czynności serca i płuc, gdy nastąpiło nagłe zatrzymanie ich funkcji.

Mózg człowieka musi być stale zaopatrywany w tlen. Jego brak przez 3-4 minuty powoduje, że funkcjonowanie mózgu zaczyna zamierać. Najbardziej wrażliwa na niedotlenienie jest kora mózgowa, której czynności nie daje się przywrócić po okresie niedotlenienia trwającym 4-5 minut.
Prawidłowo przeprowadzona resuscytacja krążeniowo-oddechowa składa się z czynności następujących po sobie w ściśle określonej kolejności. Czynności te dotyczą przede wszystkim trzech najważniejszych stref działania ratownika:
A - drogi oddechowe (Airway)
B - oddychanie (Breathing)
C - krążenia (Circulation)

Wytyczne w postępowaniu resuscytacyjnym u dorosłych wg Europejskiej Rady Resuscytacji z 2005 roku

1. Oceń sytuację i bezpieczeństwo oraz zapewnij je sobie i poszkodowanemu.
2. Sprawdź reakcję poszkodowanego (zapytaj co się stało ?)
3. Jeśli poszkodowany reaguje to
- pozostaw go w pozycji i miejscu takim, jakim go zastałeś (jeśli nie zagraża niebezpieczeństwo)
- oceń jego stan ogólny
- wykonaj badanie poszkodowanego
- wezwij pomoc specjalistyczną
- zaopatrz stwierdzone obrażenia
- regularnie oceniaj stan poszkodowanego i podst. funkcje (oddech, świadomość)
3b. Jeśli poszkodowany nie reaguje to:
- głośno wołaj o pomoc
- odwróć poszkodowanego na plecy
- sprawdź, czy poszkodowany nie leży na jakimś twardym przedmiocie (kamień, szkło itp.)
- udrożnij drogi oddechowe odginając głowę i żuchwę
4. Utrzymuj drożność dróg oddechowych, za pomocą wzroku, słuchu i dotyku oceń, czy poszkodowany prawidłowo oddycha
5a. Jeśli poszkodowany oddycha prawidłowo to:
- ułóż go w pozycji bezpiecznej
- regularnie sprawdzaj stan poszkodowanego
5b. Jeśli poszkodowany nie oddycha prawidłowo, to:
- poproś kogoś o wezwanie pomoc specjalistycznej
- rozpocznij uciskanie klatki piersiowej (pośredni masaż serca) zgodnie z poniższymi zasadami:
* uklęknij obok poszkodowanego
* odsłoń odzież z klatki piersiowej poszkodowanego
* ułóż nadgarstek drugiej ręki na pierwszym
* spleć palce obu rąk i unieś je ku górze, tak by nie naciskać żeber poszkodowanego (nie uciskaj nadbrzusza, ani dolnej części mostka)
* pochyl się nad poszkodowanym, wyprostowane ramiona ustaw prostopadle do jego mostka, zablokuj ręce w stawach łokciowych (nie zginaj rąk w stawach)
* po każdym uciśnięciu zwolnij nacisk na klatkę piersiową, nie odrywając dłoni od mostka
* powtarzaj uciśnięcia z częstotliwością 100/min (nieco mniej, niż 2 uciski na sekundę)
* uciskaj rytmicznie, okres uciskania i zwalniania nacisku (relaksacji) mostka powinien trwać równie długo
6a. Połącz uciskanie klatki piersiowej z wykonywaniem oddechów ratowniczych. Postępuj zgodnie z poniższymi zasadami:
- po wykonaniu 30 uciśnięć klatki piersiowej udrożnij drogi oddechowe poszkodowanego, odginając głowę i unosząc żuchwę
- zaciśnij skrzydełka nosa
- pozostaw usta delikatnie otwarte, jednocześnie utrzymując uniesienie żuchwy
- swoimi ustami obejmij szczelnie usta poszkodowanego
- wdmuchuj powoli powietrze do ust poszkodowanego przez około 1 sekundę obeserwując czy klatka piersiowa poszkodowanego się unosi
- czynności powtórz dwukrotnie
- kontynuuj uciskanie klatki piersiowej i oddechy ratunkowe (30:2 - 30 uciśnięć i 2 wdechy ratunkowe) czynności wykonuj do odzyskania krążenia i oddechu poszkodowanego lub do czasu przyjazdu służb ratunkowych

Użycie automatycznego defibrylatora zewnętrznego AED u osób dorosłych

Migotanie komór (VF) lub szybki częstoskurcz komorowy (VT) są najczęstszymi mechanizmami nagłego zatrzymania krążenia krwi u dorosłych. Defibrylacja elektryczna jest kluczowym ogniwem w łańcuchu przeżycia oraz najskuteczniejszym sposobem leczenia VT/VF. Defibrylacja to zadziałanie impulsem prądu stałego na włókna mięśnia sercowego. Efektem jest wywołanie jednoczasowego skurczu wszystkich włókien na około 5 sekund - jeśli serce jest wciąż żywotne istnieje szansa na podjęcie spontanicznej pracy serca i powrót rytmu zatokowego.
Każdy człowiek może użyć AED jako integralnej części podstawowych zabiegów resuscytacyjnych (BLS).
U ofiar tonięcia postępowanie BLS jest takie samo z tym, że przed podjęciem czynności należy wykonać 5 wdechów ratunkowych przed wykonaniem 30 uciśnięć.

Kolejny temat: Resuscytacja krążeniowo-oddechowa u dzieci
napisał/a: ratownik_0395 2012-12-30 12:53
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa u dzieci

Najczęstszą przyczyną nagłego zatrzymania krążenia u dzieci jest niewydolność oddechowa. Może być ona spowodowana:
- chorobą układu oddechowego (astma, zapalenie płuc)
- urazem (wypadek komunikacyjny, wypadki w rolnictwie, topienie się, pożary)
- zatkaniem dróg oddechowych (ciało obce, resztki pokarmowe)
- innymi przyczynami (choroby neurologiczne, zatrucia)

Postępowanie resuscytacyjne u dzieci powinno być rozpoczęte natychmiast, bez czekania na pomoc służb ratunkowych. Jest to niezwykle ważne, gdyż udrożnienie dróg oddechowych u dzieci często jest jedynym koniecznym postępowaniem w nagłym zdarzeniu.

Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacyjnej 2005 dotyczące podstawowych zabiegów resuscytacyjnych u dzieci (ang. Paediatric Basic Life Suppoert P-BLS)

1. Oceń sytuacje. Oceń bezpieczeństwo. Zapewnij bezpieczeństwo sobie i dziecku.
2. Sprawdź reakcję dziecka:
- podchodząc do niego, sprawdż, czy reaguje na głośną mowę, zapytaj: Czy mnie słyszysz ? Czy wszystko w porządku ?
- pochyl się nad nim, potrząśnij nim ostrożnie i głośno zapytaj: Czy dobrze się czujesz ?
- nie przenoś dziecka, jeśli nie ma takiej potrzeby (np. pożar)
3a. Jeśli dziecko odpowiada słowami lub poruszeniem się:
- pozostaw je w pozycji i w miejscu w jakim je znalazłeś
- oceń jego stan ogólny i udziel pomocy w razie potrzeby
- wezwij pomoc specjalistyczną, jeśli jest potrzebna
- regularnie sprawdzaj stan ogólny dziecka
3b. Jeśli dziecko nie reaguje
- głośno wołaj o pooc
- udrożnij drogi oddechowe dziecka poprzez odgięcie głowy i uniesienie żuchwy (takie samo postępowanie jak u dorosłych)
- jeśli podejrzewasz istnienie urazu okolicy szyi, udrożnij drogi oddechowe dziecka poprzez wysunięcie żuchwy
4. Utrzymując drożność dróg oddechowych wzrokiem, słuchem i dotykiem, sprawdź, czy występują prawidłowe oddechy (10 sekund)
5. Jeśli dziecko oddycha prawidłowo ułóż je w pozycji bezpiecznej i wezwij pomoc specjalistyczną. Jeśli dziecko nie oddycha lub stwierdzisz u niego występowanie oddechów agonalnych (nieregularne, rzadkie oddechy)
- delikatnie usuń widoczne ciała obce mogące powodować niedrożność
- wykonaj 5 wdechów ratunkowych
U niemowląt oddechy ratunkowe ppowinny być wyknywane w pozycji: głowa ułożona neutralnie i z uniesioną brodą.
6. Jeśli istnieją jakie kolwiek trudności w uzyskaniu skutecznego oddechu ratowniczego, możesz podejrzewać niedrożność dróg oddechowych.
7. Oceń układ krążenia dziecka (nie dłużej niż 10 sekund)
- poszukuj oznak krążenia, sprawdź, czy dziecko wykonuje jakiekolwiek ruchy, włącznie z kaszel, połykaniem, prawidłowym oddechem
- sprawdź tętno, upewnij się, że nie zajmie Ci to więcej niż 10 sekund (u dziecka powyżej 1 roku życia badaj tętno na tętnicy szyjnej, u niemowlęcia na tętnicy ramiennej (wewn. strona ramienia))

UCISKANIE KLATKI PIERSIOWEJ U DZIECKA POW. 1 ROKU ŻYCIA

- Ułóż dziecko na twardym, płaskim podłożu w pozycji na plecach
- palcem wskazującym i środkowym znajdź dolny brzeg łuku żebrowego dziecka
- przesuwaj złączone palce wzdłuż łuku żebrowego w górę, aż do miejsca, gdzie żebra łączą się z mostkiem, palec środkowy pozostaww tym punkcie, a palec wskazujący ułóż na mostku
- ułóż nadgarstek drugiej ręki na mostku, tak by stykał się z palcem wskazującym (powinien być to środek dolnej połowy mostka lub 1/3 dolna część mostka lub odległość około 4 cm od końca mostka, lub odległość około 2 palców od końca mostka)
- unieś palce tej ręki do góry, aby nie naciskać żeber dziecka
- ustaw się pionowo nad klatką piersiową dziecka i andgarstkiem wyprostowanej ręki uciśnij mostek, tak aby obniżył się o około 1/3 głebokości jego klatki piersiowej
- zwolnij nacisk
- wykonaj 30 kolejnych uciśnięć
- uciskaj z częstotliwością około 100 uciśnięć na minutę

UCISKANIE KLATKI PIERSIOWEJ U NIEMOWLĘCIA

- Ułóż niemowlę a twardym, płaskim podłożu w pozycji na plecach w wyjątkowych sytuacjach twardym podłożem może być ręka ratownika
- jedną ręką utrzymuj głowę niemowlęia w prawidłowej pozycji (ułatwi Ci to wykonywanie sztucznego oddychania)
- druką ręką zlokalizuj mostek
- ułóż końce dwóch palców (wskazujący i środkowy)
- uciśnij mostek końcami palców, tak by obniżył się o około 1/3 głębokości klatki piersiowej
- zwolnij nacisk
- wykonaj 30 kolejnych uciśnięć

Połącz sztuczne oddychania z pośrednim masażem serca, a resuscytację kontynuuj do przyjazdu pogotowia ratunkowego.

Kolejny temat: Pierwsza pomoc tonącym.
napisał/a: ratownik_0395 2013-01-10 18:14
Pierwsza pomoc tonącym

Jedną z najczęstszych przyczyn zgonów dzieci i młodzieży jest utonięcie. Na świecie zdarza się rocznie około 150 000 przypadków śmierci spowodowanych utonięciem.

Tonięcie to następujący powoli proces umierania na skutek dostawania się wody do dróg oddechowych.
Utonięcie to wypadek prowadzący do śmierci wskutek uduszenia spowodowanego zatkaniem dróg oddechowych treścią płynną, najczęściej wodą.
Przytopienie to stan po zanurzeniu się w płynnym środowisku, połączony z duszeniem się, niezakończony śmiercią.

Najważniejszym skutkiem tonięcia jest brak tlenu we krwi i tkankach. Śmierć w następstwie utonięcia spowodowana jest zatrzymaniem oddychania i krążenia.
Udzielanie pierwszej pomocy tonącemu wymaga szczególnej ostrożności i przestrzegania zasad bezpieczeństwa ze strony ratownika.
* Nie skacz do wody, gdy nie umiesz pływać !
* Nie wchodź do wody, jeśli nie jest to konieczne. W przypadku utraty równowagi tonący może wciągnąć Cię do wody. Jeżeli wejście do wody jest konieczne, zabierz ze sobą przedmiot unoszący Cię na wodzie.
* Rozmawiaj z poszkodowanym, staraj się podać mu jakiś przedmiot (kij, ręcznik, częśc garderoby)
* Jeśli tonący jest niedaleko brzegu, rzuć mu na przykład koło ratunkowe, linę.

Ratując tonącego należy pamiętać o możliwości wystąpienia u niego hipotermii (Szczególnie, gdy temperatura wody była niższa niż 20*C). Zimna woda obniża temperaturę 25 razy szybciej niż powietrze o tej samej temperaturze. W wyniku przebywania w zimnej wodzie dochodzi u tonącego do zwolnienia akcji serca, skurczu tętnic w kończynach i jelitach. Te mechanizmy obronne zapewniają utrzymanie ukrwienia ważnych dla życia narządów - mózgu i serca. Hipotermia powoduje zmniejszenie zapotrzebowania na tlen i wydłuża czas przeżycia.

Udzielając pierwszej pomocy tonącemu

* oceń sytuację
* wołaj o pomoc. Na ogół nie zdarza się, aby nad wodą nie było innych osób. Świadkowie zdarzenia mogą wezwać pomoc specjalistyczną, pomóc przy wyciąganiu tonącego i prowadzeniu resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
* wybierz najbezpieczniejszy sposób ratunku (koło ratunkowe, lina, łódź)
* jeśli jesteś przeszkolony w ratownictwie wodnym, rozpocznij sztuczne oddychanie jak najszybciej
* wynosząc ofiarę z wody, trzymaj ją, tak żeby głowa znajdowała się poniżej klatki piersiowej
* Jeśli poszkodowany jest przytomny, najpierw zdejmij z niego mokrą odzież, a następnie uspokój go i ogrzej (owiń kocem, folią izotermiczną)
* Jeśli poszodowany jest nieprzytomny, po wyniesieniu na brzeg ułóż go na plecach na twardym podłożu
* udrożnij drogi oddechowe
* nie próbuj usuwać wody z płuc ofiary. Woda słodka przenika z płuc do krwi, a woda słona znajduje się w pęcherzykach płucnych w postaci piany, która usuwana może być tylko w warunkach szpitalnych. Próba usuwania wody z płuc na miejscu zdarzenia może prowadzić do przelania treści żołądkowej do płuc co powoduje pogorszenie stanu chorego.
* po udrożnieniu dróg oddechowych, jeśli poszkodowany nie reaguje i oddycha prawidłowo, ułóż go w pozycji bezpiecznej. Regularnie sprawdzaj, czy poszkodowany oddycha prawidłowo.
* po udrożnieniu dróg oddechowych, jeśli poszkodowany nie reaguje i nie oddycha prawidłowo, rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową
* wykonaj 5 oddechów ratunkowych
* wykonaj 30 uciśnięć
* jeżeli wykonane na wstępie oddechy nie są skuteczne po wykonaniu 30 uciśnięć sprawdź jamę ustną poszkodowanego
* wykonaj 2 oddechy ratunkowe i 30 uciśnięć

Podczas RKO często występują wymioty i regurgitacja, czyli bierny powrót treści pokarmowej z jamy ustnej i przełyku bez objawów towarzyszących i poprzedzających. Następstwa te mogą być przyczyną trudnośći w utrzymaniu drożności dróg oddechowych ratowanego.

Udzielając pierwszej pomocy oierze nieszczęśliwego skoku do wody

1. Jeszcze przed wyniesieniem poszkodowanego z wody ułożyć go na twardym podłożu
2. Unieruchomić kręgosłup szyjny poszkodowanego i utrzymywać stabilizację kręgosłupa do czasu wykluczenia obrażeń.
3. Udrożnić drogi oddechowe poszkodowanego
4. Nie zginać szyi (może to pogłębić obrażenia kręgosłupa szyjnego)

Kolejny temat: Pierwsza pomoc w przypadku porażenia prądem elektrycznym i poprzez wyładowania atmosferyczne.
napisał/a: ratownik_0395 2013-01-12 15:20
Pierwsza pomoc w przypadku porażenia prądem elektrycznym i poprzez wyładowania atmosferyczne.

Prąd elektryczny powoduje u człowieka różnorodne obrażenia - od nieprzyjemnych sensacji (oszołomienia), poprzez oparzenia - do zatrzymania oddechu (uszkodzenie ośrodka oddechowego w pniu mózgu i skurcz tężcowy mięśni oddechowych) i zatrzymania krążenia (pierwotnie w wyniku asystolii lub migotania komór, wtórnie w wyniku zatrzymania oddechu). Rodzaj uszkodzenia zależy od bezpośredniego działania prądu oraz zmiany energii elektrycznej na energię cieplną w czasie przechodzenia prądu przez ciało człowieka. Natomiast ciężkość obrażeń u porażonego prądem elektrycznym zależy od:
- rodzaju prądu (prąd wysokonapięciowy powoduje najcięższe obrażenia, prąd zmienny jest bardziej niebezpieczny od prądu stałego o tym samym natężeniu)
- oporu elektrycznego poszczególnych tkanek (opór elektryczny skóry i kości jest największy, a mięśni i nerwów najmniejszy)
- czasu trwania kontaktu ze źródłem prądu
- drogi przepływu prądu
- temperatury i wilgotności skóry

Porażenie prądem dzieli się na:
- wywołane prądem o niskim napięciu (do 1000 woltów)
- wywołane prądem o wysokim napięciu (powyżej 1000 woltów)

Udzielając pierwszej pomocy porażonemu prądem elektrycznym niskonapięciowym:

1. Oceń sytuację
2. Zapewnij bezpieczeństwo sobie i poszkodowanemu
3. Sprawdź czy miejsce zdarzenia nie jest mokro (woda jest dobrym przewodnikiem)
4. Jeśli masz dostęp do elektrycznej sieci głównej
- przerwij obwód elektryczny - wyłącz dopływ prądu w sieci głównej lub wyciągnij wtyczkę
5. Jeśli nie masz dostępu do elektrycznej sieci gównej:
- znajdź suchy materiał izolacyjny (drewniana skrzynka, gruba książka telefoniczna)
- stań na nim i również jakimś przedmiotem izolacyjnym (drewniany kij od szczotki) odepchnij (odłącz) poszkodowanego od źródła prądu
6. Nie dotykaj poszkodowanego rękami,odciągnij go od źródła zagrożenia
7. Sprawdź czy poszkodowany jest przytomny i czy prawidłowo oddycha
8. Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny i nie oddycha prawidłowo, wezwij pomoc.
9. Natychmiast rozpocznij RKO
10. Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, ale oddycha prawidłowo ułóż go w pozycji bezpiecznej.
11. Zbadaj poszkodowanego
12. Zaopatrz obrażenia
13. Zapewnij dalszą opiekę.

Zatrzymanie oddychania i krążenia może nastąpić bezpośrednio po porażeniu prądem elektrycznym. Zabiegi resuscytacji krązeniowo-oddechowej natychmiast po "odłączeniu" poszkodowanego od źródła prądu są najważniejszym działaniem ratownika na miejscu wypadku.

Udzielając pierwszej pomocy porażonemu prądem elektrycznym wysokonapięciowym:

1. Oceń sytuację
2. Zapewnij bezpieczeństwo sobie i poszkodowanemu:
- wezwij pomoc
- nie zbliżaj się do poszkodowanego
- zachowaj odległość min. 18 metrów od poszkodowanego lub lini wysokiego napięcia (prąd wysokonapięciowy może przeskakiwać między punktami odległymi od siebie o 18 metrow - łuk elektryczny)
3. Upewnij się, że prąd płynący w linii wysokiego napięcia został odłączony
4. Po zamknięciu dopływu prądu postępuj tak, jak w przypadku porażenia prądem niskonapięciowym
5. Bądź przygotowany do natychmiastowych czynności RKO.

Porażenie przez piorun

Piorun działa jak potężny ładunek prądu stałego (napięcie do 100 mln-2 bln V, natężenie około 200A). W związku z tym ciężkie obrażenia ciała powstają nie tylko w wyniku bezpośredniego uderzenia w człowieka, ale także gdy piorun uderzy obok. W wypadku bezpośredniego uderzenia śmierć porażonego jest zazwyczaj nie do uniknięcia (następstwo ciężkich oparzeń i uszkodzenia ośrodkowa oddechowego w pniu mózgu). Inne obrażenia spowodowane przez piorun:
- zatrzymanie krążenia wskutek migotania komór lub zatrzymania pracy serca
- ciężkie, nieodwracalne uszkodzenie narządów wewnętrznych
- rozległe uszkodzenia ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego.
- obrażenia powłok ciała
- charakterystyczne zmiany na skórze
- opalenie włosów

Udzielając pierwszej pomocy porażonemu przez piorun, należy:
1. Wezwać pomoc specjalistyczną
2. Natychmiast rozpocząć czynności RKO

Figury piorunowe (figury Lichtenberga) to ustępujące pod uciskiem drzewkowate sinawo-czerwone lub brunatnawe pasma występujące niekiedy na skórze osób porażonych.

Kolejny temat: Podział ran i ich charakterystyka.
napisał/a: ratownik_0395 2013-01-17 19:22
Podział ran i ich charakterystyka

Raną nazywamy wszystkie uszkodzenia tkanek, którym towarzyszy przerwanie ciągłości powłok ciała (skóry, błon śluzowych)

PODZIAŁ RAN

Podczas udzielania pierwszej pomocy najważniejszy podział ran związany jest z występowaniem krwawienia zewnętrznego. Wyróżnia się rany z masywnym krwawieniem zewnętrznym, które wymagają natychmiastowego zatamowania krwawienia (poprzez wykonanie opatrunku uciskowego), i wszystkie pozostałe rany, które należy zabezpieczyć opatrunkiem osłaniającym. Inne, najbardziej charakterystyczne klasyfikacje ran, dzielą je ze względu na:
1. Charaker otworów zewnętrznch:
- rany o brzegach regularnych (gładkich) - cięte, rąbane, kłute
- rany o brzegach nieregularnych - szarpane, tłuczone, miażdżone, kąsane
- rany postrzałowe - przestrzałowe, ślepe, styczne
2. Lokalizację anatomiczną: rany głowy, klatki piersiowej, brzucha itd.
3. Ciężkość zranienia:
- lekkie
- średniociężkie
- ciężkie
- śmiertelne
4. Liczbę ran
- pojedyncze
- mnogie
- mieszane

CHARAKTERYSTYKA RAN

Rana cięta powstaje w wyniku działania ostrego, tnącego narzędzia (nóż, brzytwa). Ma najczęściej przebieg prosty, nie sięga głęboko. Brzegi rany ciętej są gładkie, równe, a otaczające tkanki nieuszkodzone. Przy przecięciu tętnic powierzchownych obficie krwawi. Po chirurgicznym zaopatrzeniu rana cięta goi się z pozostawieniem niedużej blizny.

Rana rąbana powstaje w wyniku działania ciężkiego narzędzia o ostrej krawędzi (siekiera, tasak), godzącego z dużą siłą - prostopadle lub skośnie do powierzchni ciała. Ma charakter rany ciętej, ale jest od niej większa i głębsza. Powoduje rozległe uszkodzenia tkanek głębiej położonych.

Rana kłuta powstaje w wyniku działania w głąb ostro zakończonego narzędzia (gwóźdź, bagnet, pręt, nóż). Charakteryzuje się niedużym otworem wkłucia i sięgającym w głąb wąskim kanałem (może uszkadzać narządy wewnętrzne - szczególnie niebezpieczne są rany kłute klatki piersiowej i jamy brzusznej). Czasami występuje otwór wykłucia, gdy narzędzie przebije ciało na wylot. Rana kłuta obficie krwawi na zewnątrz w momencie usuwania narzędzia zadającego ranę. Następnie, wskutek zamknięcia wąskiego kanału rany, krwawienie zewnętrzne może ustać, ale krew nadal może wynaczyniać się wewnątrz rany. Krwawienie wewnętrzne oraz obecność ciał obcych w głębi rany sprzyjają rozwojowi zakażenia. To z kolei utrudnia gojenie rany i doprowadzić może po zagojeniu do utworzenia rozległej blizny.

Rana szarpana powstaje w wyniku działania zakrzywionego narzędzia o tępej krawędzi (hak, bosak), godzącego skośnie lub stycznie do powierzchni ciała. Ma nieregularny kształt i poszarpane, nierówne brzegi. W głębi rany widać niekiedy strzępy oderwanych tkanek. Wskutek zakażenia wywołanego przez obecność zniszczonych, obumarłych tkanek rana goi się źle i pozostawia dużą bliznę.

Rana tłuczona powstaje w wyniku działania tępego narzędzia (młotek, kamień, cegła) godzącego z dużą siłą prostopadle do powierzchni ciała. Charakteryzuje się nierównością brzegów otartych z naskórka nieregularnym kształtem oraz uszkodzeniem otaczających tkanek (stłuczenie, obrzęk i siniec)

Rana miażdżona powstaje w wyniku najsilniejszego urazu (tępe narzędzie godzące z bardzo dużą siłą prostopadle do powierzchni ciała - przygniecenie, przejechanie, upadek z wysokości na twarde podłoże). Charakteryzuje się bardzo silnym bólem, niewielkim krwawieniem oraz często rozległym uszkodzeniem okolicznych i leżących głębiej tkanek (złamanie lub zmiażdżenie kości).

Rana kąsana powstaje w wyniku ugryzienia przez człowieka lub zwierzę. Tkanki są zwykle poszarpane, a rana goi się źle wskutek zakażenia bakteriami z jamy ustnej.

Rana zatruta powstaje w wyniku ukąszenia przez jadowite węże lub owady. Charakteryzuje się jednoczesnym uszkodzeniem tkanek i wprowadzeniem do nich substancji trujących.

Rana postrzałowa jest wynikiem wzajemnego oddziaływania pocisku i uszkodzonych tkanek ustroju. Cechą charakterystyczną ran postrzałowych jest obecność zmian morfologicznych i czynnościowych w tkankach odległych od pierwotnego kanału. Około 40% ran postrzałowych występuje wraz ze złamaniem kości. Rany postrzałowe dzieli się na:
- przestrzałowe: charakteryzujące się występowaniem otworu wlotowego, kanału rany i otworu wylotowego
- ślepe: charakteryzujące się występowaniem otworu wlotowego i kanału rany, który kończy się ślepo pociskiem
- styczne: przebiegające w postaci bruzdy po powłokach ciała (pocisk nie wnika w głąb)

Kolejny temat: Ogólne zasady zaopatrywania ran i ich gojenie.
napisał/a: ratownik_0395 2013-01-19 18:21
Ogólne zasady zaopatrywania ran i ich gojenie

Udzielając pierwszej pomocy w zranieniu, należy:
1. Ocenić sytuację - zebrać informację od poszkodowanego lub świadków informacji, które będą pomocne przy dalszym postępowaniu:
- jaki był mechanizm urazu ?
- jaki przedmiot spowodował powstanie rany ?
- w jakich okolicach anatomicznych doszło do urazu ?
- czy istnieje ryzyko zakażenia rany ?
- w jakim otoczeniu doszło do zranienia ?
- ile czasu upłynęło od zdarzenia ?
2. Zapewnić bezpieczeństwo sobie i poszkodowanemu:
- wynieść ofiarę z miejsca zagrażającemu życiu
- ułożyć rannego w odpowiedniej pozycji
- stosować środki ochrony osobistej (rękawiczki ochronne)
3. Ocenić stan ogólny poszkodowanego
4. Wezwać pomoc specjalistyczną
5. Jeśli występuje masywne krwawienie zewnętrzne - zatamować
6. Jeśli nie ma masywnego krwawienia zewnętrznego
- jak najmniej poruszać poszkodowanego
- zdejmować tylko niezbędne elementy odzieży
- rozbierać poszkodowanego, zawsze zaczynając od strony zdrowej, pomocni powinien podtrzymywać uszkodzoną kończynę podczas roziberania rannego, ubierać od strony chorej
- odzież rozcinać wzdłuż szwów
7. Dokładnie obejrzeć ranę.
8. Ocenić, jakie czynności należy wykonać i jaki wybrać patrunek
9. Zaopatrzyć ranę
- założyć suchy, jałowy opatrunek bezpośrednio na ranę
- unieruchomić, unieść kończynę (działanie przeciwbólowe, przeciwobrzękowe, przeciwwstrząsowe i powoduje zmniejszenie krwawienia)

Wiele badań potwierdza, że przyłożenie lodu zmniejsza bolesność i powoduje skrócenie czasu gojenia. Żeby uniknąć odmrożenia skóry, należy ograniczyć skrócenie czasu chłodzenia do 20 minut. Jeżeli podczas zaopatrywania rany dysponujemy odpowiednimi środkami i materiałami opatrunkowymi, a poszkodowany nie wymaga natychmiastowej pomocy specjalistycznej, wówczas powinniśmy
- odkazić okolicę rany, usunąć kurz, brud, ziemię, substancje żrące (ciepłą wodą z mydłem)
- obicie przepłukać ranę izotonicznym roztworem chlorku sodu (0,9% NaCl - sól fizjologiczna)
Jeżeli podczas zaopatrywania rany nie dysponujemy jałowymi materiałami opatrunkowymi, trzeba ją osłonić czystymi środkami podręcznymi (chusteczką do nosa, rękawem koszuli)

10. Pozostawić poszkodowanego w pozycji leżącej lub półleżącej z podparciem )nie można obciążać zranionej kończyny.
11. Zapewnić poszkodowanemu dalszą pomoc (komfort termiczny i psychiczny)

PAMIĘTAJ !

Zaopatrując ranę, nie wolno !:
- odkażać rany kolorowymi odkażalnikami (jodyna) wtedy, gdy poszkodowany będzie wymagał pomocy specjalistycznej (utrudnia to pracę chirurgowi)
- kłaść na ranę waty i ligniny ponieważ powoduje to trudności w usuwaniu kawałków z rany i sprzyja zakażeniom
- dotykać rany palcami
- usuwać wbitego ciała obcego w ranę
- wprowadzać do jamy brzusznej odsłoniętych lub znajdujących się poza nią wnętrzności
- umieszczać w ranie z powrotem złamanych, wystających z niej fragmentów kostnych

Gojenie ran

Pod wpływem różnych czynników proces gojenia rany może przebiegać jako:
- gojenie doraźne
- gojenie przez ziarninowanie
- gojenie pod strupem

Gojenie doraźne - polega na zrastaniu się brzegów rany bez widocznej ziarniny i klinicznie uchwytnych objawów zapalenia. Odbywa się ono w ranach bez większej ilości tkanek zmiażdżonych i bez ciał obcych. Gojenie doraźne dotyczy przede wszystkim ran ciętych, a także innych po ich wczesnym chirurgicznym zaopatrzeniu. Trwa około 6-7 dni.

Gojenie przez ziarninowanie - odbywa się w ranach rozległych z tkankami martwiczymi, skrzepami krwi lub ciałami obcymi. Rana wypełnia się młodą tkanką łączną (ziarniną), która następnie pokrywa się naskórkiem. Naskórkowanie zazwyczaj odbywa się od obwodowej części rany.

Gojenie pod strupem - odbywa się w płytkich ranach powierzchownych, w których uszkodzenie nie przekracza całej grubości skóry. Z wynaczynionej krwi i wydzieliny powstaje strup, który trzyma ściśle brzegi rany W uszkodzeniu tylko naskórka jego warstw rozwija się pod strupem. Gdy istnieją ubytki skóry, rana najpierw wypełnia się ziarniną, a na niej dopiero rozwija się naskórek. Strup odpada samoistnie.

Kolejny temat: Zakażenia przyranne.
napisał/a: ratownik_0395 2013-01-26 19:48
Zakażenia przyranne

Każde zranienie związane jest z wniknięciem do rany drobnoustrojów chorobotwórczych. Zakażenie może być wywołane zbagatelizowaniem obrażenia (rana kłuta palca) lub nieprawidłowym zaopatrzeniem rany podczas udzielania pierwszej pomocy na miejscu wypadku. Najbardziej zagrożone są rany kłute i miażdżone oraz złamania otwarte. Najczęściej występującym zakażeniem przyrannym jest zakażenie bakteriami ropotwórczymi. Natomiast najgroźniejszym - prowadzącym do śmierci - jest zakażenie laseczkami tężca.

Tężec - choroba zakaźna wywołana działaniem na układ nerwowy człowieka toksyny (tetanospazminy), wytwarzanej przez beztlenowe laseczki tężca. Zakażenie tężcem następuje przez zanieczyszczenie rany ziemią, zawierającą zarodniki lub laseczki tężca. Okres wylęgania choroby wynosi od kilku dni do kilku tygodni (czasem kilka miesięcy).
Główne objawy tężca to silne, bolesne skurcze mięśniowe, rozpoczynające się od mięśni w okolicy rany, a następnie obejmujące inne mięśnie twarzy, karku, tułowia (łukowe wygięcie tułowia), przełyku i mięśnie oddechowe (prowadzi do ciężkich zaburzeń oddychania, aż do zatrzymania oddychania włącznie). Skuteczne zapobieganie tężcowi to właściwe zaopatrywanie ran i szczepienie ochronne.

Róża - ostra choroba zakaźna skóry i tkanki podskórnej spowodowana wtargnięciem przez uszkodzoną powierzchnię skóry bakterii - paciorkowców ropnych.
Główe objawy róży to bolesność, zaczerwienienie (skóra szkarłatno-czerwona, lśniąca) i naciek zapalny wokół miejsca uszkodzenia oraz wysoka gorączka, dreszcze, bóle głowy i nudności.

Wścieklizna - ostre zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego, wywołane przez swoisty wirus. Do zakażenia wścieklizną może dojść po ugryzieniu przez chore zwierzęta domowe lub dzikie (pies, kot, lis, wiewiórka). Zarazić się można także śliną chorego zwierzęcia nawet przy niewielkim uszkodzeniu skóry. Okres wylęgania wynosi około 1-3 miesięcy.
Główne objawy: początkowo występuje mrowienie, pieczeniu lub kłucie w miejscu pokąsania oraz ogólny niepokój, następnie pojawia się wzmożona pobudliwość, omamy wzrokowe i słuchowe, kurcze mięśni (spowodowane niewielkimi bodźcami, np. widokiem lub szmerem lejącej się wody) oraz naprzemienne napady szału i depresji. Drgawki poprzedzają zgon, który następuje w wyniku zatrzymania krążenia i oddychania. Skuteczne zapobieganie chorobie to właściwe zaopatrywanie ran i stosowanie szczepionki przeciw wściekliźnie.
Decyzję o szczepieniu poszkodowanego przeciw wściekliźnie podejmuje lekarz medycyny na podstawie informacji o okolicznościach pogryzienia, zaświadczeniu o szczepieniu zwierzęcia domowego przeciw wściekliźnie oraz po obserwacji zwierzęcia (żywego) przez lekarza weterynarii. W przypadku pogryzienia przez zwierzęta dzikie lub nieznane zwierzę domowe poszkodowany jest zawsze szczepiony przeciw wściekliźnie. O pogryzieniu należy powiadomić stację sanitarno-epidemiologiczną.

Kolejny temat: Opatrywanie ran różnych okolic ciała.
napisał/a: ratownik_0395 2013-01-26 20:03
Opatrywanie różnych okolic ciała

Rodzaj i sposób wykonania opatrunku na miejscu wypadku zależy od umiejscowienia rany, umiejętności ratownika oraz posiadanych przez niego środków i materiałów opatrunkowych. Niemal każda okolica ciała wymaga innego sposobu umocowania opatrunku.
Wykonując opatrunki różnych okolic ciała:
1. Zapewnij poszkodowanemu odpowiednią pozycję.
2. Uspokój poszkodowanego, wyjaśnij mu, co zamierzasz zrobić.
3. Wykonuj zaopatrywanie ran zawsze przodem do rannego i od strony uszkodzonej.
4. Wybieraj taki sposób umocowania opatrunku, który sprawi Ci najmniej trudności, a opatrunek nie spadnie z rany (CODOFIX, chusta trójkątna).
5. Używaj rękawiczek ochronnych.
6. Umieszczaj opatrunki bezpośrednio na ranie \.
7. Staraj się korzystać z jałowych środków opatrunkowych.
8. Jeśli krew przeniknie przez opatrunek nie zdejmuj go, załóż na wierzch następną warstwę opatrunku.
9. Pozostaw odsłonięte końcówki palców w celu sprawdzenia krążenia krwi.

Obwój to sposób przymocowania bandaża podczas wykonywania opatrunku różnych okolic ciała.

Obwój kolisty to taki, który rozpoczyna każdy rodzaj opatrunku. Obwój wężowy służy do szybkiego przymocowania przedmiotu stabilizującego do kończyny.
Do opatrywania ran okolicy uda, podudzia, ramienia lub przedramienia należy zastosować obwój kłosowy, zaginany lub środkowy. Kończyny dolne bandażuje się zawsze od dołu ku górze.
Do opatrywania ran okolic stawów kolanowego, łokciowego, skokowego należy zastosować obwój żółwiowy, zbieżny lub rozbieżny.
Do opatrywania ran okolic stawów barkowego i biodrowego oraz podbrzusza i pośladków należy zastosować obwój kłosowy wstępujący lub zstępujący.
Do opatrywania ran okolic klatki piersiowej należy zastosować obwój kłosowy, śrubowy lub gwiaździsty.
Do opatrywania ran okolic ręki należy zastosować obwój kłosowy wstępujący lub zstępujący.
Do opatrywania ran okolic nosa lub brody należy zastosować obwój procowy.
Do opatrywania ran różnych okolic ciała można stosować chustę trójkątną.

Kolejny temat: Pierwsza pomoc w przypadku ran klatki piersiowej i ran brzucha.